نکات ایمنی مهم در مرحله نصب و راه‌اندازی سیرکولاتور

در مقاله سیرکولاتور آزمایشگاهی چیست به راهنمای انتخاب سیرکولاتور آزمایشگاهی به طور کامل پرداختیم. با توجه به اینکه سیرکولاتورهای آزمایشگاهی، به عنوان ابزاری مهم در فعالیت‌های آزمایشگاهی نیازمند رعایت دقیق نکات ایمنی هستند. در این مقاله به بررسی برخی از این نکات با هدف افزایش ایمنی و بهره‌وری در استفاده از سیرکولاتور می‌پردازیم.

این نکات محدود به سیرکولاتورهای آزمایشگاهی برند صباسان آزما نیست و قابل استفاده برای تمامی سیرکولاتورهای آزمایشگاهی است. بنابراین پس از خرید سیرکولاتور آزمایشگاهی مطالعه نکات زیر از اهمیت بالایی برخوردار است.

اهمیت محل نصب سیرکولاتور در حفظ ایمنی

برای ایمنی بیشتر، سیرکولاتور باید به صورت افقی و با حداقل اختلاف ارتفاع نسبت به تجهیز خارجی نصب شود همچنین توصیه می‌شود مخزن سیرکولاتور کمی پایین‌تر از تجهیز متصل قرار گیرد.

همچنین توجه داشته‌باشید که سیرکولاتور نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. اگر سیرکولاتور نزدیک پنجره نصب شده، پنجره حتما باید پرده داشته‌باشد.

نقش مایع مورد استفاده در ایمنی سیرکولاتور آزمایشگاهی

مایع مورد استفاده در مخزن سیرکولاتور آزمایشگاهی، نقش اصلی انتقال و کنترل دمای تجهیز متصل به سیرکولاتور را دارد. هرچه دمای بالاتری استفاده شود، احتیاط بیشتری از سوی کاربران باید لحاظ شود. معمولا در دماهای بالای ۶۰ درجه سلسیوس، هرگونه اختلال در فرایند سیرکولاسیون، پارگی یا دررفتگی شیلنگ‌ها، ممکن است باعث پاشیدگی مایع داغ به‌صورت کنترل نشده و بروزحوادث شود.

هر مایعی که در سیرکولاتور استفاده می‌شود، یک گستره دمایی برای عملکرد قابل قبول دارد که در مقاله  انواع مایعات مورد استفاده در سیرکولاتور آزمایشگاهی  به صورت کامل به این موضوع پرداخته‌ایم.

استفاده سیرکولاتور در دماهای نزدیک به دمای جوش و نقطه اشتعال مایع، خطرات جدی از قبیل نفوذ بخارات به داخل قطعات الکترونیکی سیرکولاتور و یا حتی آتش‌سوزی را در پی خواهد داشت.

همچنین استفاده از سیرکولاتور در دماهای نزدیک به نقطه انجماد مایع (و حتی کمی بالاتر از نقطه انجماد) باعث ایجاد آسیب به سیرکولاتور آزمایشگاهی بخصوص پمپ و سیستم سرمایش می‌شود. چنین آسیب‌هایی معمولا باعث خارج شدن دستگاه از گارانتی نیز می‌شود.

همچنین در سیرکولاتورهای دارای سیستم گرمایشی، به‌هیچ وجه نباید از مایعات قابل اشتعال (مانند الکل)، استفاده کرد. حتی اگر دمای تنظیم شده پایین‌تر از نقطه اشتعال مایع باشد. عدم رعایت این نکته ممکن است باعث آتش‌سوزی شود.

اهمیت اتصالات مورد استفاده در ایمنی سیرکولاتور آزمایشگاهی

شیلنگ مورد استفاده در سیرکولاتور آزمایشگاهی، باید با اتصال مناسب و محکم، به ورودی و خروجی مخزن سیرکولاتور وصل شود. ضخامت جداره شیلنگ هم نباید خیلی کم باشد. در صورت نازک بودن جداره شیلنگ، امکان تاشدن آن وجود دارد که باعث انسداد مسیر گردش مایع می‌شود. بدیهی است در فرایندهای حساس، گرفتگی شیلنگ و اختلال در فرایند کنترل دما، گاهی تبعات مالی و جانی را در پی دارد. لازم به ذکراست که نوع اتصال در سیرکولاتورهای آزمایشگاهی، متفاوت است و باید شلنگ متناسب با این اتصالات استفاده شود.

 

عوامل موثر در انتخاب شیلنگ مناسب

نوع سیال موجود در مخزن سیرکولاتور

بعضی از سیالات، نیازمند استفاده از نوع خاصی از شیلنگ‌ها هستند. مثلا استفاده از انواع خاصی از روغن حرارتی در مخزن سیرکولاتور در کنار استفاده از شیلنگ سیلیکون توصیه نمی‌شود. زیرا در مدت‌زمان، روغن حرارتی باعث ایجاد خوردگی در شیلنگ سیلیکون شده و امکان پارگی شیلنگ و پاشش مایع به اطراف سیرکولاتور نیز وجود دارد. در دماهای خیلی بالا (یا خیلی پایین)، پاشیدگی مایع ممکن است باعث بروز حوادث مالی و جانی شود.

بازه دمایی فرایند آزمایشگاهی

همانند مایعات مورد استفاده در مخزن سیرکولاتور، شیلنگ‌های اتصال سیرکولاتور آزمایشگاهی، دارای گستره دمایی معین برای عملکرد مناسب است و نباید خارج از آن محدوده دمایی استفاده شود. مثلا شیلنگ سیلیکون (بسته به کیفیت و نوع آن) عموما در بازه دمایی منفی۴۰ تا مثبت ۲۲۰ درجه سلسیوس عملکرد قابل قبولی دارد. البته اشاره شد که بعضی از مایعاتی که تحمل دمای ۲۰۰ درجه را دارند (مثل روغن)، با شیلنگ سیلیکون سازگار نیستند و در این موارد باید از شیلنگ‌های خاصی موسوم به شیلنگ‌های دمابالا استفاده کرد.

تاثیر قدرت پمپ سیرکولاتور در انتخاب شیلنگ مناسب

بسته به فشار و دبی پمپ سیرکولاتور آزمایشگاهی، ضخامت شیلنگ باید متناسب با آن انتخاب شود. انتخاب نادرست شیلنگ در فشارهای بالای پمپ، ممکن است باعث پارگی شیلنگ، هدر رفت مایع و بروز حوادث شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نوع شلنگ متناسب با نیاز شما، می‌توانید با متخصصان ما در صباسان آزما در تماس باشید.

نکات ایمنی مهم در هنگام استفاده از سیرکولاتور

علاوه بر رعایت نکات ایمنی در مرحله نصب و راه‌اندازی سیرکولاتور، هنگام استفاده از دستگاه هم باید موارد زیر رعایت شود:

بررسی سطح مایع داخل مخزن سیرکولاتور:

اطمینان از وجود مایع در سطح مناسب در مخزن سیرکولاتور، از نکات ایمنی مهم در هنگام استفاده از سیرکولاتورهای آزمایشگاهی است. عدم وجود مایع در مخزن یا مناسب نبودن میزان آن می‌تواند باعث آسیب به سیرکولاتور و فرایند شود.

بعضی از سیرکولاتورها دارای نمایشگر سطح مایع و یا هشدار سطح پایین مایع هستند. اما در بعضی از مدل‌های ساده‌تر، میزان سطح مایع پیش از شروع به کار و یا در صورت لزوم، در حین فرایند توسط کاربر بررسی می‌شود.

وجود ابزارهای اطفاء حریق در آزمایشگاه

به‌طور کلیوجود وسایل اطفاء حریق در نزدیکی  تمامی تجهیزات آزمایشگاهی و همچنین سیرکولاتور الزامی است تا در صورت وقوع حادثه بتوان به سرعت آن را کنترل کرد.

اتصال ایمن برق به سیرکولاتور

برق باید به‌طور پایدار و بدون نوسان و همراه با اتصال به زمین (ارت) به سیرکولاتور متصل شود، همچنین اتصالات باید مطمئن و متناسب با ولتاژ و توان مصرفی دستگاه باشد. سیرکولاتورهای آزمایشگاهی صباسان آزما، دارای پلاک مشخصات حاوی حداکثر توان مصرفی هستند تا کاربران بتواند با آگاهی دقیق، اتصال برق خود را انتخاب کنند. همچنین در صورت نیاز به راهنمایی برای اتصال سیرکولاتورها به برق، می‌توانید با بخش پشتیبانی صباسان آزما در تماس باشید.

استفاده از تجهیزات ایمنی آزمایشگاهی

کاربران باید از تجهیزات محافظت شخصی، متناسب با فرایند آزمایشگاهی استفاده کنند. برای مثال در مواجهه با واکنش‌های شیمیایی خطرناک یا فرایندهای خیلی گرماده (exothermic reaction)، استفاده از شیلد، دستکش، و روپوش  مناسب الزامی است. در بعضی از واکنش‌های بسیار فعال شیمیایی، کل تجهیزات در اتاق‌های مخصوص ضد انفجار نصب و راه‌اندازی می‌شوند.